Lëvizja VETËVENDOSJE! sot mbajti konferencën e radhës në lidhje me zotimet e z. Hoti në Uashington. Gjatë saj, kryetari i Grupit Parlamentar të LVV-së, z. Rexhep Selimi dhe ish zëvendësministri dhe u.d. të ministrit të Punëve të Brendshme dhe Administratës Publike, z. Xhelal Sveçla folën mbi shkeljet kushtetuese dhe ato të sovranitetit si rezultat i zotimeve të 4 shtatorit.

Në fillim të konferencës për media, Rexhep Selimi tha se zotimet e Hotit, përkatësisht ajo në lidhje me pikën kufitare në Merdare, kanë implikime serioze në çështjen e kufirit në mes Kosovës dhe Serbisë. Ngashëm sikur në vitin 2011 me marrëveshjen e IBM-it, edhe tash, Qeveria e Kosovës në bisedime me Serbinë, është pajtuar që kufirin ndërshtetëror mes Kosovës dhe Serbisë të vazhdojë të trajtohet si kufi administrativ. Pra, Kosova ka të bëjë me një njeri që nga pozicioni i Kryeministrit të saj nuk e njeh kufirin shtetëror të vendit që qeveris. “Me këto zotime që nënshkroi Hoti, përveç humbjeve dhe dëmeve tjera që i solli Kosovës, kufirit shtetëror që ndan Kosovën dhe Serbinë i referohet si pikë e përbashkët e kalimit”, shtoi Selimi. Rrjedhimisht, duke e pranuar këtë pikë dhe duke e nënshkuar këtë dokument zotimesh, Hoti e ka zhbërë kufirin shtetëror.

Në anën tjetër, Xhelal Sveçla, në fjalën e tij tha se po vazhdojmë të jemi dëshmitarë të marrëveshjeve të njëpasnjëshme nga qeveritë e PLANI-it, e tash edhe zotime, ku Kosova duke bërë kompromise të vazhdueshme ndaj Serbisë po humb në substancë dhe sovranitet. Njëra nga këto zotime e fundit, ishte edhe funksionalizimi i pikëkalimit kufitar në Merdare, apo siç iu janë referuar në dokumentin e 4 shtatorit, pikëkalimi i përbashkët, duke evituar kështu terminologjinë ‘kufitar’ me kërkesë të palës Serbe; kërkesë kjo shumë lehtë e pranuar nga ky kryeministër jolegjitim dhe ilegal.

Marrëveshja e vitit 2011 kishte paraparë ndërtimin e tre pikëkalimeve kufitare në territorin e Kosovës dhe tre të tjera në atë të Serbisë. Nëntë vjet pas, asnjë nga pikat kufitare të përbashkëta të parapara në territorin e Serbisë nuk janë ndërtuar, kurse në Kosovës vetëm ajo në Bërnjak jo. Kjo për shkak të presionit të vazhdueshëm të Serbisë ndaj kryetarëve të komunës së Zubin Potokut nën arsyetimin qesharak se një shtyllë e thjeshtë elektrike duhet zhvedosur fillimisht. Atëherë lind pyetja, pse në këto zotimet të Hotit është përmendur vetëm pika kufitare në Merdare, e jo ndonjë pikë tjetër, si ajo në Jarinjë ose Bërnjak? Kjo pasi që, zotimet e Hotit, janë pikërisht në linjën tashmë të shpalluar publikisht nga presidenti i Serbisë që në veri të Kosovës të mos ndërtohet asnjë infrastrukturë e nevojshme me qëllim që atë pjesë të territorit të shndrrojë në vrimë të zezë dhe më pastaj të bëhet pjesë e negociueshme si territor.

Lëvizja VETËVENDSOJE! edhe një herë kërkon rishikimin e të gjitha marrëveshjeve të arritura deri më tani, posaçërisht ato të fushës së kufijve si dhe të gjitha pikave që nga moszbatimi i tyre është dëmtuar Kosova.

Liqeni i Ujmanit është ndërtuar me forca vetanake të Kosovës. Ai i takon Republikës së Kosovës, dhe përpjekjet për ta vënë në diskutim pronësinë mbi të përbëjnë shkelje të Kushtetutës në nenin 2, paragrafin 2, nenin 121 dhe atë 122 të saj. Projekti dhe studimi për ndërtimin e tij ekziston dhe fakti që askund në dokumente që prej fillimit të ndërtimit të tij nuk përmendet Serbia nuk mund të ndryshohet me një nënshkrim të z. Hoti. Kjo qeveri e paligjshme që po inkurajon apetitet e Serbisë duhet të rrëzohet sa më parë e vendi duhet të shkoj në zgjedhje.

Fjala e plotë e deputetit, njëherit Kryetarit të Komisionit për Bujqësi, Pylltari, Zhvillim Rural, Infrastrukturë dhe Mjedis, Liburn Aliut, në konferencën e sotme për media.

Të nderuar gazetarë,

Një ndër pikat më kritike në dokumentin e zotimeve të nënshkruar në Uashington nga z. Hoti është pika 7, pra ajo që ka të bëjë me ndarjen e Ujmanit me Serbinë.

Në atë dokument thuhet qartë se palët do të pajtohen që të bashkëpunojnë në studim të fizibilitetit për ndarjen e liqenit të Ujmanit. Pra, sipas këtij dokumenti, liqeni i Ujmanit do të ndahet. Pra, Serbia do të jetë bashkëpronare apo thënë qartë, Serbia pranohet si hisenik në Ujman.

Kjo pikë në dokumentin e nënshkruar, përbën hapje të një dere të madhe për Serbinë në Kosovë. Derën që tash e sa vite Serbia synon ta hapë me presion, pra atë të të qenit bashkëpronare dhe të diskutimit për secilën pronë në Kosovë. Këtë e arriti në Uashington me nënshkrim të palës së Kosovës. Pranimi që të diskutohet për pronësinë mbi Ujman dhe pranimi që ai të ndahet me Serbinë është precedenti i rrezikshëm që në thumb ka shkatërrimin e shtetit të Kosovës e që Serbia e synon dhe z. Hoti bashkë me delegacionin e mundësoi këtë.

Kjo pikë e marrëveshjes është në kundërshtim me Kushtetutën e Kosovës, konkretisht me nenin 2 paragrafin 2 të Kushtetutës. Integriteti territorial dhe sovraniteti i Republikës së Kosovës, të përcaktuara me këtë kushtetutë, janë elemente themelore dhe të veçanta të ekzistimit të shtetit të Kosovës.

Po ashtu, kjo pikë shkelë rëndë nenin 122 të Kushtetutës (Përdorimi i Pasurisë dhe Burimeve Natyrore). Pasuritë e Kosovës nuk mund të përvetësohen juridikisht, kontrollohen dhe menaxhohen nga një shtet tjetër, duke përfshirë edhe Ujmanin, duke ditur se këto resurse natyrore gjenden dhe janë me interes për Republikën e Kosovës.

Gjithashtu, pika 7 e marrëveshjes është në kundërshtim edhe me neni 121 të Kushtetutës, i cili nen rregullon Pronën. Pra, asnjë paragraf i këtij neni nuk lejon që prona e Republikës së Kosovës të bartet juridikisht, në asnjë shtet tjetër me asnjë bazë juridike ndërkombëtare apo vendore, e aq me pak të kontrollohet dhe menaxhohet nga shteti dhe pushteti serb.
Më tej, meqë kjo pikë e marrëveshjes e parasheh ndarjen e liqenit të Ujmanit, shumë thjeshtë do të mund të shtrohej pyetja legjitime, si do të ndahet ai? Si mund të bëhet kjo praktikisht?

E dimë që diga është në brendi të territorit të Kosovës dhe po ashtu e dimë që rrjedha e lumit është në drejtim të brendisë së territorit të Kosovës. Si po u ndaka uji i liqenit atëherë? Pra si do të ndahet liqeni?

A do të thotë që i lejohet qasje Serbisë deri te diga? Pra a do të kemi zhvendosje të kufirit, apo ne do ti paguajmë haraç Serbisë?

A është kjo pika e ndarjes së Ujmanit faktikisht në linjën e ndarjes edhe të territorit, ngjashëm me atë të zhvendosjes së trasesë së hekurudhës me kërkesë drejtpërdrejtë të Vuçiqit, i cili edhe deklaroi se ia arritëm që ta lidhim Serbinë me Kosovën përmes Merdares, që te mos lejojmë marrjen nën kontroll të stacioneve hekurudhore në veri nga Republika e Kosovës.

Apo është në linjën e shkatërrimit të sovranitetit dhe subjektivitetit të Kosovës si dhe kontestim të pronësisë mbi çdo gjë? Cila?

Ne konsiderojmë se janë të dyja bashkë. Pra nga njëra anë kontestim i çdo gjëje në Kosovë dhe nga ana tjetër ndarje. Kësisoj ka qenë edhe e koordinuar Serbia në hapat e saj edhe në raport me ndarjen, edhe në raport me Zajednicën dhe kontestimin e brendshëm.

Serbia po e siguron edhe me tej veriun përmes thellimit të ndarjes dhe godet e aspiron në çdo gjë në pjesën tjetër të Kosovës siç është Zajednica dhe politikat kontestimi shtetësisë duke synuar marrjen e pothuajse çdo gjëje pak e nga pak.

E tani të shohim se çka realisht pranoi të ndajë z. Hoti.

Liqeni i Ujmanit është ndërtuar nga viti 1972 deri në vitin 1979 nga Kosova.

Është ndërtuar me vendim të Kosovës, asokohe njësi federale si Krahinë Autonome në kuadër të Jugosllavisë në bazë të një plani ekonomik zhvillimor në fuqi të asaj kohe.

Është realizuar përmes financimit nga kredia në Bankën Botërore për Rindërtim dhe Zhvillim, për të cilën është bërë një studim i qartë i fizibilitetit dhe projekt i detajuar e që është kontrolluar në hollësi nga ekspertët e Bankës Botërore.

Për këtë kredi në vitin 1972, janë marrë edhe dy vendime të rëndësishme. Ai i Kuvendit të Krahinës Socialiste Autonome të Kosovës, për ratifikimin e Kontratës me Bankën Botërore si dhe vendimi i Ratifikimit në Kuvendin e nivelit Shtetëror Federativ të Jugosllavisë.

Në gjithë këtë vendimmarrje nuk figuron askund Serbia si palë. Dokumenti i auditimit të performancës së projektit nga Banka Botërore. Dokumenti me 75 faqe, e sqaron këtë mjaft mirë këtë.

Është kredi e aprovuar për Projektin Ujor me Shumë qëllime të Ibrit, e quajtur edhe si huaja 777, për të cilën ka marrë vendim niveli Federativ i Jugosllavisë e edhe ai i Kosovës.

Në këtë projekt gjigant të realizuar nga Kosova me forcat e saj, janë përfshirë ekspertë e edhe ndërmarrje nga e gjithë Jugosllavia asokohe.
Ky projekt ka paraparë shpronësimet e të gjitha pronave të përfshira. Dhe madje ka qenë shpronësim deri edhe në hollësi duke u shpronësuar edhe pemët e egra frutore.

Po ashtu duhet gjithmonë të kemi parasysh që ky projekt ka qenë i studiuar mirë dhe ka qenë interes publik i Kosovës, për nevojat e Kosovës, gjë që hyn si parim themelor në të drejtat ndërkombëtare për ujërat dhe pa cenim të interesit të të tjerëve.

Ky projekt ka qene në kuadër të planit zhvillimor të Kosovës i cili ka qenë i pa kontestuar nga shtetin federativ por as nga Serbia, i aprovuar dhe me leje legjitime dhe ligjërisht të rregullt.

Po ashtu ka qene në përputhje me planin e Kosovës për ujërat i cili ka qenë i aprovuar pastaj në vitin 1985 dhe i cili ka qene i pranuar ligjërisht prapë nga federata dhe i pa kontestuar nga Serbia. Ky plan e ka pasë të konsideruar ndikimin në vendet përreth.

Madje edhe në masterplanin e Serbisë për Ujërat të vitit 2002 në të cilin ata e përfshijnë Kosovën si pjesë të tyren, Ujmani, parashihet vetëm për nevoja të Kosovës. Dhe në fund, plani i fizibilitetit i pranuar nga banka Botërore nuk parasheh palë Serbinë në shfrytëzim të të mirave nga Ujmani.

Dhe tani na del z. Hoti i cili gjithë këtë punë dhe gjithë këto studime i hedh poshtë më një nënshkrim.

Ai harron se Ujmani nuk është as lum e as liqen natyral por ndërtim i Kosovës dhe pronë e Kosovës e shpronësuar me para dhe kufiri nuk mund të ngatërrohet me pronën.

Serbisë askush nuk ia ndalon rrjedhën e lumit.

Edhe nëse ¼ e liqenit të Ujmanit është jashtë, ajo në fund të fundit zgjidhet me ligje ndërkombëtare duke i pasur parasysh të gjitha faktet më larte.

Liqeni i Ujmanit nuk mund të ndahet me asnjë studim të fizibilitetit, pasi studimi i tillë tanimë është bërë që në kohën e fillimit të projektit.

Tani, kur Serbia behët hisenik dhe të kërkoje pjesën e saj nga Ujmani të cilin e ka ndërtuar Kosova me forcat e saj, çka prisni të ndodhë me ndërmarrjet dhe pronat tjera të Kosovës?

A do të na kërkojë hise tash Serbia edhe në to?

Po, sa ta kemi Avdullah Hotin me delegacionin e tij të famshëm, Serbia nuk do të ndalet, do të shkojë edhe më tej. Ajo, pra Serbia, është e inkurajuar duke e pasur përballë Avdullah Hotin me ekipin e tij përballë do të kërkojë sërish edhe më shumë, do ta shfrytëzojë momentin.

Qeveria duhet të bie sa më parë, çdo ditë e më shumë e qëndrimit të saj është dëm për Kosovën dhe për këtë jam i bindur se janë të vetëdijshëm edhe subjektet tjera politike që po qëndrojnë indiferente ndaj këtij fakti.

Liqeni i Ujmanit është ndërtuar me forca vetanake të Kosovës. Ai i takon Republikës së Kosovës, dhe përpjekjet për ta vënë në diskutim pronësinë mbi të përbëjnë shkelje të Kushtetutës në nenin 2, paragrafin 2, nenin 121 dhe atë 122 të saj. Projekti dhe studimi për ndërtimin e tij ekziston dhe fakti që askund në dokumente që prej fillimit të ndërtimit të tij nuk përmendet Serbia nuk mund të ndryshohet me një nënshkrim të z. Hoti. Kjo qeveri e paligjshme që po inkurajon apetitet e Serbisë duhet të rrëzohet sa më parë e vendi duhet të shkoj në zgjedhje.

Fjala e plotë e deputetit, njëherit Kryetarit të Komisionit për Bujqësi, Pylltari, Zhvillim Rural, Infrastrukturë dhe Mjedis, Liburn Aliut, në konferencën e sotme për media.

Të nderuar gazetarë,

Një ndër pikat më kritike në dokumentin e zotimeve të nënshkruar në Uashington nga z. Hoti është pika 7, pra ajo që ka të bëjë me ndarjen e Ujmanit me Serbinë.

Në atë dokument thuhet qartë se palët do të pajtohen që të bashkëpunojnë në studim të fizibilitetit për ndarjen e liqenit të Ujmanit. Pra, sipas këtij dokumenti, liqeni i Ujmanit do të ndahet. Pra, Serbia do të jetë bashkëpronare apo thënë qartë, Serbia pranohet si hisenik në Ujman.

Kjo pikë në dokumentin e nënshkruar, përbën hapje të një dere të madhe për Serbinë në Kosovë. Derën që tash e sa vite Serbia synon ta hapë me presion, pra atë të të qenit bashkëpronare dhe të diskutimit për secilën pronë në Kosovë. Këtë e arriti në Uashington me nënshkrim të palës së Kosovës. Pranimi që të diskutohet për pronësinë mbi Ujman dhe pranimi që ai të ndahet me Serbinë është precedenti i rrezikshëm që në thumb ka shkatërrimin e shtetit të Kosovës e që Serbia e synon dhe z. Hoti bashkë me delegacionin e mundësoi këtë.

Kjo pikë e marrëveshjes është në kundërshtim me Kushtetutën e Kosovës, konkretisht me nenin 2 paragrafin 2 të Kushtetutës. Integriteti territorial dhe sovraniteti i Republikës së Kosovës, të përcaktuara me këtë kushtetutë, janë elemente themelore dhe të veçanta të ekzistimit të shtetit të Kosovës.

Po ashtu, kjo pikë shkelë rëndë nenin 122 të Kushtetutës (Përdorimi i Pasurisë dhe Burimeve Natyrore). Pasuritë e Kosovës nuk mund të përvetësohen juridikisht, kontrollohen dhe menaxhohen nga një shtet tjetër, duke përfshirë edhe Ujmanin, duke ditur se këto resurse natyrore gjenden dhe janë me interes për Republikën e Kosovës.

Gjithashtu, pika 7 e marrëveshjes është në kundërshtim edhe me neni 121 të Kushtetutës, i cili nen rregullon Pronën. Pra, asnjë paragraf i këtij neni nuk lejon që prona e Republikës së Kosovës të bartet juridikisht, në asnjë shtet tjetër me asnjë bazë juridike ndërkombëtare apo vendore, e aq me pak të kontrollohet dhe menaxhohet nga shteti dhe pushteti serb.
Më tej, meqë kjo pikë e marrëveshjes e parasheh ndarjen e liqenit të Ujmanit, shumë thjeshtë do të mund të shtrohej pyetja legjitime, si do të ndahet ai? Si mund të bëhet kjo praktikisht?

E dimë që diga është në brendi të territorit të Kosovës dhe po ashtu e dimë që rrjedha e lumit është në drejtim të brendisë së territorit të Kosovës. Si po u ndaka uji i liqenit atëherë? Pra si do të ndahet liqeni?

A do të thotë që i lejohet qasje Serbisë deri te diga? Pra a do të kemi zhvendosje të kufirit, apo ne do ti paguajmë haraç Serbisë?

A është kjo pika e ndarjes së Ujmanit faktikisht në linjën e ndarjes edhe të territorit, ngjashëm me atë të zhvendosjes së trasesë së hekurudhës me kërkesë drejtpërdrejtë të Vuçiqit, i cili edhe deklaroi se ia arritëm që ta lidhim Serbinë me Kosovën përmes Merdares, që te mos lejojmë marrjen nën kontroll të stacioneve hekurudhore në veri nga Republika e Kosovës.

Apo është në linjën e shkatërrimit të sovranitetit dhe subjektivitetit të Kosovës si dhe kontestim të pronësisë mbi çdo gjë? Cila?

Ne konsiderojmë se janë të dyja bashkë. Pra nga njëra anë kontestim i çdo gjëje në Kosovë dhe nga ana tjetër ndarje. Kësisoj ka qenë edhe e koordinuar Serbia në hapat e saj edhe në raport me ndarjen, edhe në raport me Zajednicën dhe kontestimin e brendshëm.

Serbia po e siguron edhe me tej veriun përmes thellimit të ndarjes dhe godet e aspiron në çdo gjë në pjesën tjetër të Kosovës siç është Zajednica dhe politikat kontestimi shtetësisë duke synuar marrjen e pothuajse çdo gjëje pak e nga pak.

E tani të shohim se çka realisht pranoi të ndajë z. Hoti.

Liqeni i Ujmanit është ndërtuar nga viti 1972 deri në vitin 1979 nga Kosova.

Është ndërtuar me vendim të Kosovës, asokohe njësi federale si Krahinë Autonome në kuadër të Jugosllavisë në bazë të një plani ekonomik zhvillimor në fuqi të asaj kohe.

Është realizuar përmes financimit nga kredia në Bankën Botërore për Rindërtim dhe Zhvillim, për të cilën është bërë një studim i qartë i fizibilitetit dhe projekt i detajuar e që është kontrolluar në hollësi nga ekspertët e Bankës Botërore.

Për këtë kredi në vitin 1972, janë marrë edhe dy vendime të rëndësishme. Ai i Kuvendit të Krahinës Socialiste Autonome të Kosovës, për ratifikimin e Kontratës me Bankën Botërore si dhe vendimi i Ratifikimit në Kuvendin e nivelit Shtetëror Federativ të Jugosllavisë.

Në gjithë këtë vendimmarrje nuk figuron askund Serbia si palë. Dokumenti i auditimit të performancës së projektit nga Banka Botërore. Dokumenti me 75 faqe, e sqaron këtë mjaft mirë këtë.

Është kredi e aprovuar për Projektin Ujor me Shumë qëllime të Ibrit, e quajtur edhe si huaja 777, për të cilën ka marrë vendim niveli Federativ i Jugosllavisë e edhe ai i Kosovës.

Në këtë projekt gjigant të realizuar nga Kosova me forcat e saj, janë përfshirë ekspertë e edhe ndërmarrje nga e gjithë Jugosllavia asokohe.
Ky projekt ka paraparë shpronësimet e të gjitha pronave të përfshira. Dhe madje ka qenë shpronësim deri edhe në hollësi duke u shpronësuar edhe pemët e egra frutore.

Po ashtu duhet gjithmonë të kemi parasysh që ky projekt ka qenë i studiuar mirë dhe ka qenë interes publik i Kosovës, për nevojat e Kosovës, gjë që hyn si parim themelor në të drejtat ndërkombëtare për ujërat dhe pa cenim të interesit të të tjerëve.

Ky projekt ka qene në kuadër të planit zhvillimor të Kosovës i cili ka qenë i pa kontestuar nga shtetin federativ por as nga Serbia, i aprovuar dhe me leje legjitime dhe ligjërisht të rregullt.

Po ashtu ka qene në përputhje me planin e Kosovës për ujërat i cili ka qenë i aprovuar pastaj në vitin 1985 dhe i cili ka qene i pranuar ligjërisht prapë nga federata dhe i pa kontestuar nga Serbia. Ky plan e ka pasë të konsideruar ndikimin në vendet përreth.

Madje edhe në masterplanin e Serbisë për Ujërat të vitit 2002 në të cilin ata e përfshijnë Kosovën si pjesë të tyren, Ujmani, parashihet vetëm për nevoja të Kosovës. Dhe në fund, plani i fizibilitetit i pranuar nga banka Botërore nuk parasheh palë Serbinë në shfrytëzim të të mirave nga Ujmani.

Dhe tani na del z. Hoti i cili gjithë këtë punë dhe gjithë këto studime i hedh poshtë më një nënshkrim.

Ai harron se Ujmani nuk është as lum e as liqen natyral por ndërtim i Kosovës dhe pronë e Kosovës e shpronësuar me para dhe kufiri nuk mund të ngatërrohet me pronën.

Serbisë askush nuk ia ndalon rrjedhën e lumit.

Edhe nëse ¼ e liqenit të Ujmanit është jashtë, ajo në fund të fundit zgjidhet me ligje ndërkombëtare duke i pasur parasysh të gjitha faktet më larte.

Liqeni i Ujmanit nuk mund të ndahet me asnjë studim të fizibilitetit, pasi studimi i tillë tanimë është bërë që në kohën e fillimit të projektit.

Tani, kur Serbia behët hisenik dhe të kërkoje pjesën e saj nga Ujmani të cilin e ka ndërtuar Kosova me forcat e saj, çka prisni të ndodhë me ndërmarrjet dhe pronat tjera të Kosovës?

A do të na kërkojë hise tash Serbia edhe në to?

Po, sa ta kemi Avdullah Hotin me delegacionin e tij të famshëm, Serbia nuk do të ndalet, do të shkojë edhe më tej. Ajo, pra Serbia, është e inkurajuar duke e pasur përballë Avdullah Hotin me ekipin e tij përballë do të kërkojë sërish edhe më shumë, do ta shfrytëzojë momentin.

Qeveria duhet të bie sa më parë, çdo ditë e më shumë e qëndrimit të saj është dëm për Kosovën dhe për këtë jam i bindur se janë të vetëdijshëm edhe subjektet tjera politike që po qëndrojnë indiferente ndaj këtij fakti.

Sot, deputetët e Lëvizjes VETËVENDOSJE!, anëtarë të Komisionit për Legjislacion kanë dorëzuar kërkesën për të ftuar në raportim para komisionit Avdullah Hotin lidhur me deklarimet e tij se do të zbatohet marrëveshja për themelimin e Asociacionit të komunave me shumicë serbe, përkundër se Gjykata Kushtetuese kishte gjetur dhe konstatuar se kjo marrëveshje bie në kundërshtim me Kushtetutën e Republikës së Kosovës në 23 nene.

Avdullah Hoti, gjatë vizitës në Bruksel, dje, ka deklaruar ndër të tjera se “Ne kemi nënshkruar marrëveshje në vitin 2015 për këtë Asociacion dhe ne do ta respektojmë plotësisht atë…”. Ky qëndrim i Avdullah Hotit duke shpërfillur aktgjykimin e Gjykatës Kushtetuese është tendencë për ta vënë marrëveshjen për “Zajdenicën” mbi Kushtetutën dhe rendin kushtetues të Republikës së Kosovës. Politikisht kjo marrëveshje bosnjëzon Kosovën dhe vendosë konditat për ndarje dhe defunksionalizim të shtetit të Kosovës, kurse në kuptimin kushtetues rrënon rendin kushtetues.

Zajednica është projekt i vdekur, i shpallur antikushtetues nga Gjykata Kushtetuese pas kundërshtimit qytetarë dhe opozitarë. Avdullah Hoti nuk mund t’i imponojë Kosovës dhe popullit të saj një projekt kundërkushtetues dhe që rrënon mundësinë për një shtet unitar dhe funksional.

Siç dihet, Gjykata Kushtetuese e Republikës së Kosovës, në Aktgjykimin KO130/15, të datës 23 dhjetor 2015, ka konstatuar se Parimet e Asociacionit të komunave me shumicë serbe në Kosovë, nuk janë në përputhshmëri me frymën e Kushtetutës dhe barazinë para ligjit. Kësisoj kjo marrëveshje nuk mund të rivihet në vëmendje sado përkushtimit të Hotit për të përmbushur kërkesat e Serbisë.

Ndër të tjera në Raportin e Departamentit Amerikan të Shtetit thuhet se:

“Qeveria Kurti, që filloi mandatin në shkurt të vitit 2020, por ra në mars të vitit 2020, ndërmorri një numër hapash konkret për të luftuar korrupsionin dhe ndërhyrjet politike, por duke pasur parasysh mandatin e saj të shkurtër nuk ishte në gjendje që të institucionalizonte të gjitha masat dhe të ndryshojë perceptimin e ndërhyrjes politike në administratën publike dhe sistemin e drejtësisë”.

Mungesa e investimeve dhe zhvillimit ekonomik për shkaktar e ka elitën e vjetër politike, e zgjidhjen e ka te Qeveria Kurti. Jo te diskutimet me Serbinë dhe marrëveshjen me të.

Krimi e korrupsioni vazhdojnë të jenë ndër problematikat kryesore të vendit dhe tashmë është dëshmuar se këto fenomene nuk mund të luftohen nga ata që vetë janë përfshirë në këto fenomene. Qeveria Kurti ka vullnetin, pastërtinë dhe guximin që të merret me këtë problem që ka mbytur shoqërinë

Kryetarja e Komisionit për Çështjet e Sigurisë dhe Mbrojtjes, znj. Fatmire Kollçaku Mulhaxha dhe Kryetari i Komisionit për Bujqësi, Pylltari, Zhvillim Rural, Infrastrukturë dhe Mjedis, z. Liburn Aliu, bazuar në përgjegjësitë e tyre dhe brenda fushëveprimtarive të këtyre komisioneve kanë ftuar Avdullah Hotin dhe Arban Abrashin për raportim.

Në Komisionin për Çështjet e Sigurisë dhe Mbrojtjes është ftuar Hoti që të raportojë lidhur me dhënien e pëlqimit për hapjen dhe operacionalizimin e vetëm të pikës kufitare në Merdare, madje duke e trajtuar atë si pikëkalimi dhe jo si pikë kufitare në mes të dy shteteve. Po ashtu shpërfillja e hapjes edhe të pesë pikave tjera kufitare përgjatë vijës kufitare lë hije dyshimi të trasimit të rrugës për planet e Serbisë për të pamundësuar qasjen e institucioneve të Kosovës në pjesën veriore qoftë edhe përmes qarkullimit nëpërmjet pikave kufitare.

Ndërsa, Arban Abrashi është ftuar që të raportojë lidhur me zotimet e dhëna në takimin e 4 shtatorit në Uashington për ndërtimin e akseve rrugore dhe hekurudhore që lidhin Republikën e Kosovës me Serbinë në drejtim të Merdares, duke devijuar linjën hekurudhore për në Leshakë. Devijimi i linjës hekurudhore nga Leshaku për në drejtim të Merdares sipas kërkesës së Serbisë është në kundërshtim me interesat e Republikës së Kosovës. Ngjashëm me hapjen e vijës kufitare vetëm në Merdare, edhe akset rrugore dhe hekurudha në drejtim të njëjtë po bëhet ndër tjera për të shmangur kontrollin e Kosovës mbi veriun e vendit. Infrastruktura rrugore dhe hekurudhore në Kosovë duhet t’i përgjigjet interesave të shtetit të Kosovës dhe popullit të saj. Këto nuk duhet të konceptohen e ndërtohen si infrastrukturë që mundësojnë pretendimet e Serbisë dhe që pengojnë interesin e Kosovës për shtrirjen e sovranitetit në veriun e vendit.

Ditë më parë deputetët e Lëvizjes VETËVENDOSJE! kanë dorëzuar edhe kërkesa tjera për të raportuar në komisione parlamentare lidhur me politikën e jashtme, ekonominë, të pagjeturit, viktimat e dhunës seksuale, Ujmanin, minishengenin, bisedat për Zajednicën, ata që po i quajnë të “zhvendosurit” dhe për shpenzimet e një delegacioni të stërmadh në Uashington. Ne presim që edhe kryetarët e komisioneve që drejtohen nga deputetë të partive tjera politike të veprojnë me përgjegjësi dhe të caktojnë mbledhjet e komisioneve siç janë kërkuar nga deputetët e Lëvizjes dhe të ftohen për raportim Avdullah Hoti dhe anëtarët tjerë të delegacionit të tij.

Sot, Lëvizja VETËVENDOSJE! mbajti konferencën e tretë këtë javë në lidhje me zotimet e z. Hoti në Uashington. Kësaj radhe nënkryetari, Besnik Bislimi dhe deputeti dhe njëherit kryetari i Komisionit Parlamentar për Buxhet dhe Financa, Hekuran Murati folën për aspektin ekonomik të atyre zotimeve.

Nënkryetari Bislimi tha se mënyra se si është shtruar çështja e normalizimit të raporteve në mes të Kosovës dhe Serbisë, si normalizim ekonomik me vende të reja pune që i paraprinë normalizimit politik, mohon të gjitha njohuritë që vijnë nga përvojat e deritanishme të kësaj përpjekje për normalizim.

“Nuk ekziston as edhe një studim i vetëm, që origjinën e problemeve mes Kosovës e Serbisë, apo edhe terapinë për zgjidhjen e tyre e sheh tek ekonomia. Janë vetëm tre rrafshe në të cilat është përmendur ekonomia deri më tani në kontekstin e konfliktit Kosovë Serbi. Së pari Serbia njëanshëm ka gëzuar qasje të lirë në tregun e Kosovës duke shkatërruar bizneset kosovare, dhe njëkohësisht ka pamundësuar si importet nga Kosova ashtu edhe kalimin transit të eksporteve kosovare drejt Bashkimit Evropian. Këtë e ka bërë sistematikisht dhe me tolerim të bashkësisë ndërkombëtare duke aplikuar një laramani të barrierave jo-tarifore. Së dyti, Serbia ka tentuar në vazhdimësi që resurset e pasura minerale të Kosovës t’i bëjë pjesë të dialogut. Dhe së treti, duke minuar përpjekjet për integrim të Kosovës, Serbia në fakt po pengon bizneset e Kosovës që të avancohen dhe përfitojnë nga ekonomia e shkallës dhe qasja në tregjet dhe financat e Bashkimit Evropian. Pra problemi Kosovë-Serbi asnjëherë dhe në asnjë rrethanë nuk ka qenë i ndikuar nga mungesa e bashkëpunimit ekonomik dypalësh, rrjedhimisht edhe opsionet për zgjidhje të këtij konflikti nuk kanë se si orientohen drejt kësaj recete”, tha Bislmi.

Tutje, Bislimi theksoi se zotimet që i nënshkroi z. Hoti me vetveten në Uashington vetëm në margjinë e prekin fushën e ekonomisë. Ai listoi tri efekte ekonomike të tyre:

1. Premtimet për kredi miliardëshe për ndërtim të autostradës dhe hekurudhës me Serbinë. Kjo autostradë dhe kjo hekurudhë (përfshirë këtu edhe një linjë ajrore të dakorduar më herët Prishtinë-Beograd) gëzojnë zero avantazh ekonomik në terma të analizës së kostos dhe përfitimit. Në fakt me kredi që do paguante Kosova, pala kosovare do të arrinte tri gjëra: do të rriste barrën e borxhit publik për gjeneratën e ardhshme, pa ndonjë kundërvlerë me peshë; do të ulte koston e bizneseve serbe për qasje në tregun e Kosovës dhe Shqipërisë, dhe përmes kësaj do të ulte fuqishëm konkurrueshmërinë e bizneseve vendore duke u dhënë atyre goditjen përfundimtare.

2. Hyrja e Kosovës në minishengen, që në fakt është përmbushje e kërkesave të palës serbe, vetëm i mundëson ekonomisë së saj qasje të papenguar në ekonominë e Kosovës.

3. Lejimi i të drejtave të shfrytëzimit të resurseve ujore të Ujmanit (ku Kosova ka të shpronësuara të gjitha pronat përreth tij, edhe atë me çmim shumëfish më të lartë se vlera e tregut dhe përmes kredisë ndërkombëtare) edhe për palën serbe. Kosova që njihet si vendi me mungesën më të madhe të ujit në nivel evropian, e rëndon edhe më tej situatën e saj, si të furnizimit me ujë të pijes për disa qytete, aftësinë për të ujitur dhjetëra mijëra hektarë toke; furnizim të termo-elektranave, duke rritur për pak përqindje furnizimin me energji të palës serbe. Shumë dëm për ekonominë e Kosovës, për vetëm pak përfitime për palën serbe. Dhe për palën serbe është evidente se shumë më i rëndësishëm se e drejta e shfrytëzimit të resurseve ujore të Ujmanit mbetet precedenti i hapjes së temës së resurseve natyrore të vendit si objekt negocimi me Serbinë.

“Është e qartë se asnjëra nga këto pika ndaras, e sidomos jo të gjitha bashkë nuk i sjellin ato që janë premtuar. As nuk sjellin njohje, as vende pune, e as progres ekonomik. Në fakt këto zotime e largojnë Kosovën edhe më tej nga zgjidhja finale e mosmarrëveshjeve me Serbinë,” tha Bislimi.

Kurse deputeti Hekuran Murati foli për zotimin rreth minishengenit. Ai kujtoi deklaratat e z. Hoti kundër minishengenit, dhe ato ku ai thoshte se nuk do të nënshkruante asgjë që bie ndesh me interesin e vendit. Të gjitha këto ranë poshtë nën arsyetimin “na e kërkuan miqtë tanë” dhe kjo tregon se sa mashtrues e të papërgjegjshëm janë këta, tha Murati.
Ai po ashtu shtroi çështjen e emërtimit “zonë e minishengenit”, duke kujtuar se emërtime të tilla vijnë nga vendi ku ato marrëveshje nënshkruhen.

“Zona e Shengenit” quhet e tillë për shkak se është nënshkruar në Shengen. Ky zotim për zonën e minishengenin është nënshkruar në Novi Sad, andaj do të duhej të quhej zona e Novi Sadit, dhe do të duhej thënë që kjo qeveri e paligjshme ka nënshkruar që ta bëjë Kosovën pjesë të Novi Sadit”, tha Murati.
Sipas Muratit Kosova lëre se nuk përfiton asgjë nga ky zotim për minishengen, por edhe rrezikon të humbë tutje.

“Jemi shteti më i dobët në rajon dhe nuk kemi as çfarë të eksportojmë, e as ndonjë avantazh tjetër në raport me shtetet që na rrethojnë. Nuk kemi kufizim as me ndonjë shtet Evropian që do të mund të përfitonim nga kjo. Pra, e tëra kjo po bëhet për ta favorizuar Serbinë, që ekonomikisht si shtet është më i fortë dhe tash përveç tregut të Kosovës do ta ketë edhe atë të Shqipërisë me korridoret e hapura dhe portin në Adriatik.”

Në fund, Murati kujtoi po ashtu zhurmën e madhe që është bërë më parë kur është përmendur hapja e korridorit të Durrësit për Serbinë në këmbim të njohjes prej saj.

“Ky delegacion që çirrej atëherë dhe tundte grushtin duke thënë se nuk bënë t’i ofrohet Serbisë asnjë korridor, e as në këmbim të njohjes, tash shkuan atje edhe ja dhanë korridorin pa marrë asgjë. Do të thotë nuk i morën asgjë Serbisë, por ja ofruan korridorin e madje-madje edhe u zotuan që investimin për ndërtimin e korridorit do ta bëjmë ne, duke marrë kredi. Kosova nuk përfiton asgjë nga këto zotime, por vetëm Serbia e cila siguron dominim të tregut rajonal dhe dalje në detin Adriatik”, përfundoi Murati

Kryetarja e Komisionit për Çështjet e Sigurisë dhe Mbrojtjes, znj. Fatmire Kollçaku Mulhaxha dhe Kryetari i Komisionit për Bujqësi, Pylltari, Zhvillim Rural, Infrastrukturë dhe Mjedis, z. Liburn Aliu, bazuar në përgjegjësitë e tyre dhe brenda fushëveprimtarive të këtyre komisioneve kanë ftuar Avdullah Hotin dhe Arban Abrashin për raportim.

Në Komisionin për Çështjet e Sigurisë dhe Mbrojtjes është ftuar Hoti që të raportojë lidhur me dhënien e pëlqimit për hapjen dhe operacionalizimin e vetëm të pikës kufitare në Merdare, madje duke e trajtuar atë si pikëkalimi dhe jo si pikë kufitare në mes të dy shteteve. Po ashtu shpërfillja e hapjes edhe të pesë pikave tjera kufitare përgjatë vijës kufitare lë hije dyshimi të trasimit të rrugës për planet e Serbisë për të pamundësuar qasjen e institucioneve të Kosovës në pjesën veriore qoftë edhe përmes qarkullimit nëpërmjet pikave kufitare.

Ndërsa, Arban Abrashi është ftuar që të raportojë lidhur me zotimet e dhëna në takimin e 4 shtatorit në Uashington për ndërtimin e akseve rrugore dhe hekurudhore që lidhin Republikën e Kosovës me Serbinë në drejtim të Merdares, duke devijuar linjën hekurudhore për në Leshakë. Devijimi i linjës hekurudhore nga Leshaku për në drejtim të Merdares sipas kërkesës së Serbisë është në kundërshtim me interesat e Republikës së Kosovës. Ngjashëm me hapjen e vijës kufitare vetëm në Merdare, edhe akset rrugore dhe hekurudha në drejtim të njëjtë po bëhet ndër tjera për të shmangur kontrollin e Kosovës mbi veriun e vendit. Infrastruktura rrugore dhe hekurudhore në Kosovë duhet t’i përgjigjet interesave të shtetit të Kosovës dhe popullit të saj. Këto nuk duhet të konceptohen e ndërtohen si infrastrukturë që mundësojnë pretendimet e Serbisë dhe që pengojnë interesin e Kosovës për shtrirjen e sovranitetit në veriun e vendit.

Ditë më parë deputetët e Lëvizjes VETËVENDOSJE! kanë dorëzuar edhe kërkesa tjera për të raportuar në komisione parlamentare lidhur me politikën e jashtme, ekonominë, të pagjeturit, viktimat e dhunës seksuale, Ujmanin, minishengenin, bisedat për Zajednicën, ata që po i quajnë të “zhvendosurit” dhe për shpenzimet e një delegacioni të stërmadh në Uashington. Ne presim që edhe kryetarët e komisioneve që drejtohen nga deputetë të partive tjera politike të veprojnë me përgjegjësi dhe të caktojnë mbledhjet e komisioneve siç janë kërkuar nga deputetët e Lëvizjes dhe të ftohen për raportim Avdullah Hoti dhe anëtarët tjerë të delegacionit të tij.

Kryetari i Lëvizjes VETËVENDOSJE!, Albin Kurti, i shoqëruar nga ish zëvendësministri i Integrimeve Evropiane, z. Taulant Kryeziu, zëdhënësi i Lëvizjes, z. Përparim Kryeziu dhe asistentja ekzekutive e Kryetarit, znj. Valë Gjonbalaj, priti në takim mirëseardhës Shefin e sapo emëruar të Zyres së Bashkimit Evropian (BE)/Përfaqësuesin special të BE-së në Kosovë, ambasadorin Tomáš Szunyog dhe zëvendës shefin e Zyres së BE-së, z. Riccardo Serri.

Duke qenë ky takim i parë pas emërimit të z. Szunyog si ambasador i BE-së në Kosovë, kryetari Kurti i uroi fillim të mbarë në detyrën e tij të re, si dhe shprehu gatishmërinë e tij për të vazhduar bashkëpunimin e ngushtë me Zyren e BE-së në Kosovë. Ambasadori Szunyog e njoftoi kryetarin Kurti mbi synimet e tij gjatë mandatit të tij katër vjeçar, e të cilat synime kanë për qendër të vëmendjes zhvillimin ekonomik dhe krijimin e vendeve të reja të punës në Kosovë. Ai tha se e ardhmja e vetme për Kosovën është në BE, dhe se kjo duhet të konsiderohet si përfundim i pashmangshëm e jo si alternativë. Tutje ai paralajmëroi planin e ri të investime të BE-së në Kosovë, duke filluar nga fillimi i tetorit të këtij vitit.

 Në anën tjetër, kryetari Kurti e njoftoi se për të dhe Lëvizjen VETËVENDOSJE!, zhvillimi ekonomik dhe krijimi i vendeve të reja të punës, bashkë me shtetin e së drejtës që lufton korrupsionin, përbëjnë boshtin e platformës qeverisëse, e cila është synuar gjatë Qeverisë Kurti dhe do të jetësohet gjatë Qeverisë Kurti 2. Ekonomia dhe zhvillimi i saj janë tejet të rëndësishme dhe duhet të trajtohen ashtu, pra si prioritet kryesor. Ajo është diga që parandalon migrimin e mëtutjeshëm të qytetarëve tanë jashtë Kosovës dhe në të njëtën kohë është ura që mundëson rikthimin e trurit në Kosovë. Sa i përket relacionit të Kosovës me BE-në, z. Kurti shprehu përkushtimin për integrim evropian dhe reforma të gjithanshme. Megjithatë, për Kosovën sikurse dhe për pesë shtetet tjera të Ballkanit Perëndimor nevojitet një vizion dhe lidership më i fortë i BE-së në këto kohëra dinamike e të krizave të ndryshme. 

Sot, në ambientin e jashtëm të Kuvendit të Kosovës, Lëvizja VETËVENDOSJE! organizoi një konferencë për media ku foli nënkryetarja e Kuvendit Arbërie Nagavci.

Nagavci e filloi fjalën me një rikujtim të kërkesave që ka bërë Lëvizja VETËVENDOSJE! për raportim të z. Hoti në parlament në lidhje me zotimet dhe koncesionet e tij ndaj Serbisë, dhe kërkesës për raportim në komisionet si ai i punëve të jashtme dhe diasporë; ekonomi, punësim, tregti, industri, ndërmarrësi dhe investime strategjike; të drejtat e njeriut dhe barazi gjiniore, dhe në komisionin për mbikëqyrje të financave publike.

Tutje, Nagavci theksoi se një kryeministër që ka mandat të kontestuar në Gjykatën Kushtetuese, te qytetarët, e që nuk gëzon mbështetjen as brenda koalicionit të tij qeverisës, nuk mund të bëjë zotime e koncesione në emër të Republikës së Kosovës.

Ajo po ashtu kujtoi se qeveria e paligjshme Hoti pas heqjes dorë nga reciprociteti, e tani edhe nga aplikimi për anëtarësim të Republikës së Kosovës në organizata ndërkombëtare, sa për t’i jap hapësirë bisedimeve, përbën shkelje të rëndë të kushtetutës.

“Kjo gjë nuk i lejohet asnjë individi, aq më pak këtij kryeministri pa legjitimitet. Madje kjo gjë nuk mund të bëhet as nga Kuvendi sepse nuk mund të hiqet dorë nga vetja, kjo është e barasvlershme me sovranitetin dhe vetë qenien e Republikës. Ky është pezullim i Republikës,” tha ajo.

“Kjo pikë e ujdisë Hoti-Vuciq prekë shumë dimensione të jetës, vetëm në fushën e arsimit kjo nënkupton se ne nuk do të aplikojmë në Asociacioni Evropian për Sigurimin e Cilësisë në Arsimin e Lartë (ENQA), nga ku buron vlefshmëria e diplomave të fëmijëve tanë.”

Duke sjellë në vëmendje deklarimet e Hotit në Kuvendin e Republikës që platformë e vetme në bisedime do të jetë Kushtetuta, dhe deklaratat tjera të tij kundër minishengenit dhe kundër dhënies së resurseve të Kosovës, nënkryetarja Nagavci kujtoi sërish se të gjitha këto i hodhi poshtë kryeministri i paligjshëm Hoti, i cili lëre se nuk përmendi njohje të Kosovës, por edhe emrin Republikë e hoqi nga dokumenti i nënshkruar në Uashington.

Nagavci u bëri thirrje partive opozitare dhe deputetëve brenda koalicionit qeverisës që janë të pakënaqur me avazin e dëmshëm e të rrezikshëm të kësaj qeverie të paligjshme në Uashington e Bruksel, që t’i japin nënshkrimet për mocionin e shkarkimit të saj.

“Ata mund të japin nënshkrimin për mocionin e mosbesimit ndaj kësaj qeverie. Nëse hezitojnë akoma ta nënshkruajnë atë, ata faktikisht as nuk mund të konsiderohen si opozitë e janë përgjegjës po aq sa Hoti dhe kjo qeveri”, tha ajo.

Nagavci tha se presim që të hënën të caktohet sa më parë seanca e radhës ku z. Hoti do të ballafaqohet me deklaratat e tij kundërthënëse, me veprimet që bien ndesh me zotimet që ka bërë para deputetëve jo më larg se në qershor e korrik të këtij viti.

“Kjo Qeveri duhet të shkojë e zgjedhje e reja dhe demokratike të organizohen sa më parë. Nuk mundet të sjellë marrëveshje a aranzhime të mira një Qeveri pa legjitimitet e me zyrtar që japin zotime që si mbajnë, e që gënjejnë në Kuvendin e Republikës së Kosovës,” theksoi ajo në fund.

Sot, deputetët e Lëvizjes VETËVENDOSJE! kanë dorëzuar kërkesat urgjente për raportim të Avdullah Hotit dhe ministrave që u bënë pjesë të delegacionit apo që kanë përgjegjësi mbi koncensionet antikushtetuese dhe të paligjhshme në letrën e nënshkruar me 4 shtator në Washington DC dhe në takimet e Brukselit me Vuçiqin me 7 shtator.

Kërkesa për raportim lidhur me Politikën e Jashtme, Ekonominë, të pagjeturit, viktimat e dhunës seksuale, Ujmanin, Minishengenin, bisedat për Zajednicën, ata që po i quajnë të “zhvendosurit” dhe për shpenzimet e një delegacioni të stërmadh në Washington.

Deputetët anëtarë të Komisionit për Punë të Jashtme dhe Diasporë përmes një kërkese zyrtare kanë ftuar z. Hotin për raportim në Komision për arsye se lista e zotimeve të bëra në letrën e 4 shtatorit, është një listë me përfitime për Republikën e Serbisë në kurriz të subjektivitetit, integritetit dhe sovranitetit të shtetit të Kosovës. Që nga bërja hisedare Serbinë në shfrytëzimin e resurseve shtetërore të Republikës së Kosovës, pranimi i mini-shengenit si një ide dhe projekt i Serbisë për të garantuar hegjemoninë ekonomike e tregtare, vënies në funksion të këtij synimi të infrastrukturës rrugore e hekurudhore të Kosovës e deri tek dalja në detin Adriatik si një ëndërr e kamotshme e shtetit të Serbisë, e heqja dorë nga anëtarësimi në organizata ndërkombëtare të Republikës së Kosovës, janë të gjitha në kundërshtim me interesat e Kosovës e krejtësisht në shërbim të Serbisë.

Ndërsa, anëtarët e Komisionit për Ekonomi, Punësim, Tregti, Industri, Ndërmarrësi dhe Investime Strategjike kanë bërë kërkesë për raportim të Avdullah Hotit lidhur me nënshkrimin e tij për të ndarë shfrytëzimin e Liqenin e Ujmanit me Serbinë dhe pranimin e Mini-Shëngenit për të cilin fuqishëm gjithmonë e ka kundërshtuar edhe vetë ai. Liqeni i Ujmanit është pasuri e shtetit të Kosovës, pronë e Ndërmarrjes Publikë Ibër-Lepencë, i ndërtuar nga institucionet e Kosovës. Ndërsa, Kushtetuta e Republikës së Kosovës garanton resurset shtetërore. Po ashtu, bërja pjesë e minishengenit, si një projekt dhe ide e Serbisë dëmton interesat e Kosovës.

Në anën tjetër anëtarët e Komisionit për të Drejtat e Njeriut, Barazi Gjinore, për Personat e pagjetur dhe Peticione nga Lëvizja VETËVENDOSJE! kanë thirrur Zëvendëskryeministrin Driton Selmanaj për raportim si pjesë e delegacionit të Kosovës në takimin me delegacionin e Serbisë, të cilët mënyra se si kanë trajtuar çështjen e personave të zhdukur dhe se si nuk i kanë adresuare fare cështjen e viktimave të dhunës seksuale gjatë luftës në Kosovë. Qendrimi i këtij delegacioni është i turpshëm dhe ofendues për të gjitha viktimat dhe popullin e Kosovës. Çështja e të pagjeturve dhe viktimave të dhunimeve do të duhej të ishte prioriteti themelor i institucioneve si kërkesë e padiskutueshme dhe e pakushtëzuar. Serbia ka ndjekur politika shtetërore gjenocidale. Shteti i Serbisë i ka të gjitha informacionet për varrezat masive dhe për fatin e të pagjeturve. Po ashtu dhe mbi përgjegjësit dhe urdhënësit e dhunimeve seksuale gjatë luftës. Refuzimi për të zbardhur këtë çështje dhe për të kthyer trupat është vazhdim i lojës më vuajtjet e familjeve që kërkojnë trupat e të dashurve të tyre dhe dinjitetin e Kosovës si shtet. Ndërsa fshehja e heshtja për dhunimet seksuale si aparat i luftës është edhe më e rëndë.

Takimi i 4 shtatorit përveç lëshimeve dhe nënshtrimit përballë Serbisë u karakterizua edhe nga përbërja masive e delegacionit të Kosovës, të cilët me qëndrimin e gjatë para dhe pas takimit i kanë shkaktuar shpenzime të mëdha e të panevojshme buxhetit të shtetit. Lidhur me këtë, deputetët e Lëvizjes, anëtarë të Komisionit Për Mbikëqyrjen e Financave Publike kanë ftuar Avdullah Hotin që të raportojë lidhur me shpenzimet e bëra të delegacionit të Kosovës gjatë qëndrimit në SHBA. Përkitazi me këtë çështje, deputetët tanë kanë kërkuar edhe qasje në dokumentet publike në Zyrën e Kryeministrit me qëllim të ofrimit të transparencës për të gjitha shpenzimet e udhëtimit, qëndrimit dhe mëditjeve për delegacionin që ka marrë pjesë në këtë takim.

Sot, Lëvizja VETËVENDOSJE! organizoi konferencë për media në lidhje me letrat e nënshkruara në Shtëpinë e Bardhë nga Avdullah Hotit dhe nga Aleksander Vuçiqi. 

Glauk Konjufca dhe Albulena Haxhiu thanë se definicioni i atij takimi është nënshtrim pa njohje. Sipas tyre ato letra përmbajnë nënshkrimin personal të Hotit dhe qeverisja e ardhshme e Lëvizjes VETËVENDOSJE! nuk ka dhe nuk ndjenë kurrfarë obligimi as ligjor, as kushtetues e as ndërkombëtar që t’i qëndrojë prapa nënshkrimit të një kryeministri të paligjshëm. Konjfuca dhe Haxhiu, gjithashtu iu bënë thirrje pjesës së LDK-së dhe NISMA-s, që janë kundër atij dokumenti, por edhe PDK-së dhe AAK-së që kanë shprehur pakënaqësi, që t’i japin nënshkrimet për ta shkarkuar këtë qeveri.

Glauk Konjufca foli për të gjitha pikat e nënshkruara në letër, duke filluar nga tërheqja e kryeministrit Hoti prej njohjes nga Serbia që ishte në rend të ditës, e deri te dhënia e resurseve natyrore që sipas tij përbën një shkelje të rëndë edhe kushtetuese. Ai tha se pa njohje nuk mund të zgjidhet asgjë mes Kosovës dhe Serbisë dhe se Kosova nuk ka asnjë obligim për t’i dhënë diçka Serbisë për ta siguruar njohjen prej saj.

Duke iu referuar çështjes së minishengenit, Konjufca tha se ëndërr e kamotshme e Serbisë qëkur Kosova e shpalli pavarësinë është të mos ketë vijë kufitare me Kosovën. Me bilancin e shkëmbimit tregtar 1 me 15 në favor të Serbisë, heqja e kufirit i leverdisë Serbisë, kurse një vijë kufitare e fortë me të është interes shtetëror i Republikës tonë.

Konjufca bëri thirrje që partitë që janë njëmend opozitare dhe ata deputet të qeverisë që janë të pakënaqur rreth asaj që ndodhi në Uashington e që po pritet të vazhdojë në Bruksel, t’i japin nënshkrimet sa më parë për ta rrëzuar këtë qeveri.

Albulena Haxhiu tha se zotimet e nënshkruara nga kryeministri që e ka mandatin e kontestuar në Gjykatën Kushtetuese por edhe nga qytetarët janë zotime të dëmshme dhe cenojnë dispozitat kushtetuese që kanë të bëjnë me integritetin territorial dhe sovranitetin e vendit.

“Shkuan për njohje nga Serbia dhe përfunduan duke u pajtuar që të hiqet termi Republikë nga dokumentet e nënshkruara, që ia humbë karakterin publik dhe formën e qeverisjes shtetit të Kosovës duke e bërë këtë në kundërshtim të nenit 4 të Kushtetutës së Republikës së Kosovës në të cilën është përcaktuar qartë edhe forma e qeverisjes.”

“Në pikën 7, përmendet studimi i fizibilitetit me qëllim të ndarjes së liqenit të Ujmanit. Është kundër të drejtës ndërkombëtare të ujërave që ujërat territoriale të një shteti të barten juridikisht te shteti tjetër. Kjo pikë është në kundërshtim me Kushtetutën e Kosovës konkretisht me nenin 2 paragrafin 2 të saj, nenin 122 të Kushtetutës ku flitet për përdorimin e pasurisë dhe burimeve natyrore  dhe gjithashtu nenin 121 të Kushtetutës i cili rregullon pronën.”

Haxhiu potencoi se moratoriumi njëvjeçar është heqje dorë nga vetja që sjell pasoja të rënda e të pariparueshme për shtetësinë dhe Republikën tonë.

“Kur Serbia merr pjesë nga territori apo sovraniteti i vendit, apo kur ka tendenca qoftë për ta ndarë Kosovën ose bosnjëzuar atë, neve nuk na duhet asgjë njohja nga Serbia. Njohja ka kuptim vetëm kur zotëron pasuri publike që gjenden brenda territorit të vendit dhe ushtron sovranitetin shtetëror në tërë Republikën e Kosovës. Ky është edhe kushti i domosdoshëm për ekzistimin e shtetit dhe mirëqenien e qytetarëve”, tha ajo.

Më 4 shtator, Kryeministri i Republikës së Kosovës dhe delegacioni që shoqëronte atë bëri zotime për koncesione ndaj Serbisë për çështje dhe tema që prekin drejtpërdrejt sovranitetin shtetëror dhe bien në kundërshtim me Kushtetutën e Republikës. Këto zotime si vullnet personal, i konfirmoi me nënshkrimin e tij në fund.

Përkundër deklarimeve të vazhdueshme në Kuvend e jashtë tij të vetë z. Hoti, se platformë e dialogut me Serbinë është vetëm Kushtetuta e Republikës së Kosovës, andaj dhe nuk kemi nevojë për platformë tjetër, kurse mini-shengenin e konsideronte të dëmshëm për Kosovën dhe që i shërben vetëm Serbisë, ajo çfarë pamë më 4 shtator, ishin zotime e koncesione krejtësisht të kundërta me deklarimet e mëparshme e në kundërshtim me Kushtetutën e Republikës e dëm të interesave të Kosovës.

Ajo çfarë u quajt normalizim ekonomik, më shumë është normalizim i Serbisë brenda Kosovës. Nga përfshirja e Serbisë në shfrytëzimin e përbashkët të resurseve shtetërore të Kosovës, devijimi i linjës hekurudhore nga veriu i Mitrovicës në drejtim të Merdares sipas kërkesës së Serbisë, njohja e të drejtave të Serbisë mbi liqenin e Ujmanit e nxitja e ndërhyrjes në sovranitetin energjetik të Kosovës, prodhimin, tregun dhe sigurinë. Ndërsa, mini-shengeni mundëson hegjemonin ekonomike e tregtare të Serbisë si një ide dhe synim i saj, në një kohë që as nuk e njeh shtetin e Kosovës, e deri tek zotimi antikushtetues për heqjen dorë nga anëtarësimi në organizata ndërkombëtare që në fakt është heqje dorë nga shtetësia dhe nga kërkesa për njohje kolektive të shtetit të Kosovës. Për më tepër mundësimi i daljes në detin Adriatik, duke i vënë infrastrukturën shtetërore të Kosovës në dispozicion të Serbisë dhe kushtëzimi i turpshëm i çështjes së personave të zhdukur e bëjnë këtë marrëveshje të dëmshme për Kosovën dhe interesat e saj si dhe në kundërshtim me Kushtetutën.

Gjithashtu vazhdimi i dialogut sot në Bruksel me hapjen e temave të reja, siç është asociacioni i komunave me shumicë serbe, janë goditje të shumanshme që po i bëhen rendit kushtetues dhe sovranitetit shtetëror sa në njërin takim, sa në tjetrin, gjithnjë sipas kërkesave të Serbisë.

Dy marrëveshje porsa u nënshkruan në Shtëpinë e Bardhë në Washington D.C. Duhet të sqarohet, pse pati nevojë për dy marrëveshje? Kush me kë ka lidhur marrëveshje, kush ka nënshkruar, sepse këto nuk janë marrëveshje mes Kosovës e Serbisë. A janë këto veç një hapje e rrugës për Serbinë në Washington?

Ajo çfarë u quajt sot normalizim ekonomik, më shumë ngjan si një ekonomizim i dështimit të shkëmbimit territorial. Mbi të gjitha, qeveria koti edhe një herë gënjeu, sepse njohja reciproke nuk u arrit, ndërkohë që çështjet e brendshme të Kosovës edhe një herë u trajtuan me Serbinë, gjë e cila është e papranueshme.

Në pikën 7 të marrëveshjes thuhet se dy palët, pra Kosova e Serbia, do të punojnë me SHBA-të për studim fizibiliteti për ndarjen e liqenit të Ujmanit, si burim uji e energjie. Kjo pikë konsiston në rikthimin e Serbisë në Kosovë, pra duhet konsideruar si tradhti. Kosova është e pavarur prej Serbisë, Liqeni i Ujmanit është burimi më i rëndësishëm ujor i Kosovës, dhe është pronë e Republikës së Kosovës, tërësisht. Njohja e të drejtave të Serbisë mbi liqenin e Ujmanit, e bën këtë marrëveshje të papranueshme për Kosovën.

Po në atë pikë përmendet diversifikimi i furnizimit me energji. Kjo do të thotë se sërish po lejohet dhe nxitet ndërhyrja e Serbisë në sovranitetit energjitik të Kosovës, prodhimin, tregun dhe sigurinë. Kjo e dëmton rëndë inkuadrimin e Kosovës në arritjen e fundit të Kosovës në marrëveshje me ENTSO-E duke u shkëputur nga blloku energjitik me Serbinë.

Në pikën 5 të marrëveshjes deklarohet se Kosova do të bëhet pjesë e iniciativës së quajtur «minischengen». Kjo iniciativë është kritikuar me kohë, nga shumë palë. Kosova nuk ka asnjë arsye që të bëhet palë në ndonjë marrëveshje me një vend që nuk e njeh atë, siç është Serbia. Për më tepër që ky “minishengen” është nje hapësirë që do të hegjemonizohej lehtë nga Serbia, për shkak të pabarazisë ushtarake, demografike e ekonomike mes saj dhe vendeve të tjera. Projekti i “minischengenit” është kritikuar me të drejtë nga shumica e subjekteve politike në Kosovë, ndaj nënshkrimi në këtë marrëveshje tregon se ajo nuk reflekton aspak pikëpamjet e palës së Kosovës.

Në pikën e parafundit të marrëveshjes deklarohet se Kosova për një vit angazhohet të mos kërkojë më anëtarësime në organizata ndërkombëtare. Kjo është kërkesë që Kosova për një vit të heqë dorë prej sjelljes së saj si një shtet normal e sovran. Pse t´i kërkohet Kosovës që të heqë dorë nga sovraniteti i saj, qoftë dhe përkohësisht? Ç´lidhje ka kjo me zhvillimin ekonomik të Kosovës? Anëtarësimi në organizata ndërkombëtare i ndihmon ekonomisë, nuk e pengon atë.

Në marrëveshje thuhet se Kosova e Izraeli do të njihen në mënyrë reciproke, e kjo është një lajm shumë i mirë. Por pse duhet që kjo njohje reciproke të lidhet me këtë marrëveshje të keqe, e cila e sjell Serbinë në Kosovë?

Po ashtu, marrëveshja tregon se Kosova do të lejojë korridoret hekurudhore e rrugore që Serbia të dalë në detin Adriatik. Nëse as me këtë lëshim Kosova nuk e mori njohjen prej Serbisë, çka tjetër do të duhet të lëshojë? Devijimi i rrugëve prej Mitrovicës në Merdare, dhe përfshirja në një marrëveshje ndërshtetërore i rrugëve të brendshme të Kosovës, krijojnë terren për një projekt të rrezikshëm, siç është ai i ndarjes territoriale të pjesës veriore të vendit. Për më tepër, në marrëveshje merren zotime për rrugë që dalin në Durrës e Shëngjin, mirëpo Shqipëria nuk ka qenë palë në takim e as në marrëveshje.

Sa i përket pikave ekonomike, një pjesë e tyre do të duhet të ishin tashmë të kryera, për shkak të marrëveshjeve të lidhura më parë gjatë dialogut teknik. Megjithatë ato nuk janë zbatuar nga pala serbe, sepse ka munguar afatizimi, si dhe mekanizmat ndëshkues në rast moszbatimi. Edhe në këtë rast, shohim se mungon afatizimi për investimet, por edhe mekanizmat për të ndëshkuar palët që nuk i zbatojnë zotimet.

Mënyra e trajtimit të çështjes së personave të zhdukur është e turpshme dhe ofenduese ndaj të gjitha viktimave të luftës. Me këtë pikë Kosova dhe Serbia trajtohen si të barabarta, duke anashkaluar në tërësi faktin që akoma kemi 1641 persona të zhdukur si rezultat direkt i krimeve të kryera nga Serbia.

Kërkim falja për krimet e kryera dhe dëmshpërblimi për dëmet e shkaktuara gjatë luftës në Kosovë nuk përmendet askund.

Çka është skandaloze është se në këtë marrëveshje që pretendon të rregullojë ekonominë, nuk përmenden fare dëmet e luftës, e as reparacionet për to. Por varfëria e thellë në Kosovë vjen edhe si pasojë e shkatërrimit masiv të pronave private e publike në Kosovë, gjatë regjimit të Milosheviqi dhe sidomos gjatë fushatës gjenocidale që Serbia ushtroi në Kosovë në vitet 1998-1999.

Është po ashtu e papranueshme që Kosova të pasqyrohet si një vend islamik, arab apo i Lindjes së Mesme. Kosova është vend evropian, demokraci shekullare, dhe nuk është pranë Lindjes së Mesme as gjeografikisht as historikisht. Pasqyrime të tilla e dëmtojnë Kosovën, nëse lejohen të zënë vend.

Lëvizja VETËVENDOSJE! mban qëndrimin se kjo marrëveshje e lidhur prej një qeverie pa legjitimitet, është një tjetër dështim dhe përfaqësim i padenjë përballë Serbisë, duke qenë se u shkua në takim pa strategji, pa plan, pa objektiva. Kjo marrëveshje duhet të kundërshtohet në Kuvendin e Kosovës, përndryshe do të çojë drejt lëshimeve të tjera, edhe më të rrezikshme. Marrëveshja afron Serbinë brenda në Kosovë, ndërkohë që njohja prej Serbisë nuk po afrohet.

Lëvizja VETËVENDOSJE! sot organizoi konferencë për medie në të cilën foli kryetari, Albin Kurti. Theksi ishte takimi i paralajmëruar për 4 shtator në Washington në mes delegacionit të Republikës së Kosovës dhe atij të Serbisë.

Për këtë takim, që na u tha se do të flitet për çështje ekonomike dhe do të arrihen marrëveshje të karakterit të tillë, kryetari Kurti, gjatë fjalës së tij tha se nuk mund të ketë marrëveshje ekonomike me Serbinë e e cila marrëveshje nuk është edhe politike. Karakteri politik i çfarëdo marrëveshje është i pashmangshëm, që nga statusi i palëve që nënshkruajnë ato, te përmbajtja e deri te efektet e tyre.

Negociatat e paralajmëruar për takimin e 4 shtatorit dhe të tjerat që i paraprijnë e pasojnë ato, nuk kanë fare transparencë, nuk i dihet angjenda, formati, përmbajtja e as qëllimi. Kryetari Kurti përsëriti se “pala kosovare nuk ka legjitimitet, kredibilitet, autoritet dhe as përgatitje”, derisa tërhoqi paralelen shqetësuese se këto takime për marrëveshje, njësoj sikurse ato për marrëveshjet e dëmshme për ‘Zajednicën’ dhe ‘Demarkacionin’ me Malin e Zi, po mbahen pikërisht kur Kuvendi i Kosovës është në pushim. Përkundër qw Kuvendi ka rol kyç kushtetues për mbikqyrjen e punës së Qeverisë dhe të pazëvendësueshëm e të paanashkalueshëm për zbatueshmërinë e marrëveshjeve.

Kosova, në këto negociata po shkon e çorientuar dhe e çakorduar. Anëtarët e delegacionit qeveritar paralelisht deklarojnë gjëra të ndryshmë në mos kontradiktore. Thonë së po bisedojnë për njohje reciproke, por ata tashmë e kanë njohur Serbinë; njëherë insistojnë se do të flasin vetëm për njohje reciproke, e pastaj permendin projekte infrastrukturore; pastaj thonë se do të flitet veçanërisht për çështje ekonomike, por me vete nuk e kanë as ministrin e Ekonomisë, as të Financave e as ekspertë; nuk janë në dijeni për agjendën, por thonë të jenë të përgatitur mirë, paçka se nuk e dijnë se për çka do të flasin.

Urgjenca dhe emergjenca e Kosovës është dhe duhet të jetë menaxhimi i krizës shëndetësore dhe ekonomike, e cila po vazhdoi kështu, do të përkeqësohet në vjeshtë e dimër. Sipas matjeve të opinonit publik, dialogu me Serbinë është vetëm çështja e pestë për të cilën shqetësohen qytetarët e vendit tonë. “Qytetarët duan shëndet, punësim e drejtësi” tha kryetari Kurti. Për këtë, “ne po përgatisim Qeverisjen Alternative, për rikthimin tonë, për zhvillimin e demokratizimin e Kosovës”, shtoi në fund të fjalës së tij, Kryetari Kurti.

Në 30 vjetorin e grevës së përgjithshme të 3 shtatorit të vitit 1990, kryetari i Lëvizjes VETËVENDOSJE!, Albin Kurti, i shoqëruar nga deputetja Fitore Pacolli dhe zëdhënësi i Lëvizjes, Përparim Kryeziu vizitoi Bashkimin e Sindikatave të Pavarura të Kosovës (BSPK). Aty u mirëpritën nga kryetari i BSPK-së, Avni Ajdini, nënkryetari, Atdhe Hykolli dhe zyrtarja për Marrëdhënie Ndërkombëtare, Dafina Mehaj.

Greva e përgjithshme e 3 shtatorit 1990 shënoi një ditë të rëndësishme për historinë e Kosovës. Ajo ndodhi teksa po bëhej largimi sistematik i më shumë se 120 mijë punëtorëve nga puna të cilët refuzuan të nënshkruanin deklaratën që pranonte rregullat dhe ligjet e reja që vinin pas ndryshimeve kushtetuese, përkatësisht suprimimit të autonomisë në mars 1989. Greva e udhëhequr nga Prof. Hajrullah Gorani ishte manifestim i kërkesave të punëtoreve për mbrojtjen e të drejtave sindikale në Kosovë, shprehje e protestës ndaj politikave represive që bazoheshin në diskriminim brutal në baza etnike, por edhe një lloj i referendumit për liri dhe pavarësi të Kosovës.

Kryetari i BSKP-së, z. Ajdini, falënderoi z. Kurti për vizitën e tij në shënimin e 30 vjetorit të kësaj dite historike. Për kryetarin Ajdini, ndonëse ka kaluar shumë kohë nga ajo grevë, dhe ndërmjet kanë ndryshuar shumë rrethana, trajtimi i punëtorëve në vend vazhdon të përcjellë një trend jo të mirë. Kosova mbetet i vetmi vend në rajon pa kontrata kolektive, punëtorëve vazhdimisht u cenohet siguria dhe shëndeti në punë, derisa ata nuk mbrohen sipas konventave ndërkombëtare.

Rëndësia politike dhe historike e kësaj greve fillon nga fakti se ajo u respektua nga të gjithë punëtorët e Republikës të sapo shpallur të 2 Korrikut 1990, tha kryetari Kurti. Ajo, bashkë me demonstratat masive dhe tubimet për faljen e gjaqeve, përbën një nga momentet e rëndësishme të fillim viteve të ’90-ta ku solidariteti te populli ynë kishte arritur kulmin e tij. Përmasa të tilla të solidaritet duhet të jenë synim i shoqërisë sonë edhe sot. Solidariteti nënkupton vetëdije shoqërore. Për këtë të fundit kryetari Kurti tha se duhet të nxitet përmes hartimit dhe zbatimit të politikave që garantojnë të drejtat e punëtorëve, ofrojnë ambient të përshtatshëm për zhvillim ekonomik, e që në fund parandalon migrimin jashtë vendit dhe inkurajon kthimin e trurit brenda tij. Në këtë pikë, deputetja Pacolli përmendi shembuj suksesi të vendeve tjera, sikurse Polonia dhe Estonia, të cilat falë politikave të duhura kanë arritur që për një kohë të shkurtër të shënojnë përmirësim të zbatimit të ligjit dhe zhvillimit ekonomik e që si rezultat kanë nxitur kthimin trurit dhe parandalimin e migrimit e popullatës së re.

Zbatimi i ligjit, zhvillimi ekonomik, parandalimi i migrimit dhe kthimi i trurit do të jenë boshti i Qeverisë Kurti 2, programi dhe plani qeverisës i së cilës tashmë veçse po hartohet në kuadër të Qeverisjes Alternative dhe pesë shtyllave të saj.

Në këtë takim u fol për situatën politike, përhapjen e shpejtë të Covid-19 që ka mbushur spitalet dhe po rrezikon si shëndetin ashtu edhe ekonominë në vend, për situatën në rajon pas zgjedhjeve në Malin e Zi dhe para bisedimeve të paralajmëruara në Uashington, dhe për përshtypjet e idetë që ka Lëvizja VETËVENDOSJE! karshi këtyre zhvillimeve.

Kryetari Kurti e njoftoi ambasadoren finlandeze znj. Stjernvall për Qeverisjen Alternative të Lëvizjes që përbëhet nga pesë shtylla: Ekonomi dhe Financa, Drejtësi dhe Siguri, Shëndetësi, Mirëqenie Sociale dhe Sport, Arsim, Kulturë dhe Rini si dhe Politikë e Jashtme, Integrime Evropiane dhe Diasporë. Nga këto shtylla do të dalin idetë dhe propozimet konkrete mbi atë se si të dilet nga problemet e shumëfishta me të cilat po ballafaqohet vendi.

Në fund Kryetari Kurti dhe znj. Sjternvall u dakorduan për angazhim të mëtutjeshëm në drejtim të zhvillimit të marrëdhënieve të mira bilaterale.

Me flamuj të Serbisë, me thirrje raciste antishqiptare, me parulla kundër Kosovës e për Rusinë, me liturgji politike të Amfilohije Radoviqit në funksion të shovinizmit, Mali i Zi ndodhet para ndryshimeve të mëdha si pasojë e zgjedhjeve të së dielës, fushata për të cilat ishte shumë më e gjatë sesa ajo zyrtare dhe shumë më e gjerë sesa vetëm në Mal të Zi.

Tri parti opozitare pritet të formojnë koalicionin e ri qeverisës me kabinet ekspertësh. Partia më e madhe aty “Fronti Demokratik” dhe ajo e dyta “Paqja është kombi ynë” janë pro-serbe. Kreu i “Frontit Demokratik” as vetë nuk e kishte pritur rezultatin e lartë prej 32,5%, duke konfirmuar kështu se kjo fitore nuk ishte njëmend e tyre, dhe se në fakt, janë Kisha Ortodokse Serbe dhe Beogradi ato që u përfshinë në garë.

Në Ballkan tashmë ndodhet Kaliningradi rus, në Republikën Serbe të Bosnje Hercegovinës. Nuk kemi nevojë për Kaliningradë të rinj. Nëse arrijnë ta formojnë qeverinë këto tri parti, atëherë bashkëjetesa ndëretnike në Mal të Zi, edhe ashtu e brishtë, do të pamundësohet dhe shqiptarët duhet të mendojnë për orientime të reja.

Që nga zgjedhjet e fundit të mbajtura para dy muajve, 3/4 e Kuvendit të Serbisë është në duart e Vuçiqit. Presidenti, kryeministri dhe kryetari i Kuvendit atje janë nga e njëjta parti politike. Serbia nuk është shtet demokratik. Homogjenizimi nacional i elektoratit serb është fort i ngjashëm me atë nga fundi i viteve ’80. Ky homogjenizim me pushtet autoritar, frymë religjioze dhe përmbajtje ultra-konservatore po përkthehet në hegjemonizëm rajonal.

Federata Ruse është përcaktuar për serbët si satelit të saj në Ballkan, andaj situata politike ngjan më shumë si ajo në prag të Luftës së Parë Ballkanike sesa si ajo pas Paqes së Shën Stefanit. NATO-ja dhe BE-ja nuk bën t’i ngjajnë Perandorisë Osmane në dekadën e saj të fundit. Ato nuk guxojnë të mjaftohen me paqen dhe sigurinë në Maqedoninë e Veriut, duke e reduktuar aty krejt paqen dhe sigurinë rajonale.

Shqiptarët duhet të faktorizohen për ta balancuar Serbinë. Nuk mund të ecim në shekullin XXI me këto shtetet tona të dobëta që udhëhiqen nga politikanë karagjozë e të korruptuar. Ata nuk gëzojnë autoritet dhe besim te shqiptarët, andaj ishte e kotë, në mos kundër-produktive, thirrja e tyre e përsëritur për të votuar në Mal të Zi njërin koalicion shqiptar. Kosova e Shqipëria duhet ta bëjnë bashkimin ekonomik dhe ta unifikojnë politikën e jashtme e të sigurisë, dhe jo të vrapojnë pas Vuçiqit për Mini-Schengen Ballkanik apo për njohje me ‘Zajednicë’.

Në fillim të shekullit XX, Rusia cariste synonte një Aleancë Ballkanike kundër perandorive Austro-hungareze dhe Osmane. Këto dy perandori nuk ekzistojnë më. Shqiptarët atëbotë bënë më së shumti rezistencë dhe organizuan më së shumti kryengritje por ngelën me një shtet që nuk përthekonte as një të tretën e trojeve të cilat asokohe banoheshin prej kombit tonë. Një shekull më vonë, e në prag të dekadës së tretë të shekullit XXI, na nevojitet një Aleancë Ballkanike, por kësaj radhe përballë hegjemonizmit të Serbisë dhe imperializmit të Rusisë.

Ne shqiptarët jemi në qendër. Në njërin krah kemi kroatët e në tjetrin bullgarët. Bashkë me ta, por edhe me Sarajevën, Podgoricën dhe Shkupin zyrtar, mund e duhet ta krijojmë Aleancën 3+3, që të ruajmë paqen, të fitojmë Evropën e të forcojmë NATO-n, që të mos e harrojmë shekullin e kaluar e që të mos gabojmë në këtë shekull, pa inat ndaj të tjerëve e për hir të vetes tonë.

Në këtë takim miqësor me ambasadorin z. Orlando u fol për situatën politike në vend, rëndimin e mëtejmë të sistemit shëndetësor me përhapjen e virusit Covid-19 që tashmë e ka listuar Kosovën si të parën në botë për nga numri i të vdekurve për një milion banorë, si dhe për mundësitë që parasheh Lëvizja VETËVENDOSJE! për të dalë nga kjo situatë që ka rënduar shoqërinë tonë edhe në aspektin ekonomik.

Kryetari Kurti e njoftoi ambasadorin Italian me Qeverisjen Alternative të Lëvizjes, idetë mbi atë se si të dilet nga kjo krizë e shumëfishtë që ka kapluar vendin. U diskutua edhe për situatën në rajon e bisedimet e paralajmëruara në Washington DC. Kryetari Kurti tha se vendi ka nevojë për menaxhim të mirë e profesional dhe për një qeveri tjetër me kredibilitet e autoritet. Prandaj ai ritheksoi nevojën për mbajtjen e zgjedhjeve të reja që do nxjerrnin një qeveri të re, që ka si legjitimitetin ashtu edhe besueshmërinë qytetare për të qeverisur me vendin.

Kryetari i Lëvizjes VETËVENDOSJE!, Albin Kurti, sot vizitoi Prizrenin i shoqëruar nga ish zëvendësministri i Integrimeve Evropiane, Taulant Kryeziu, dhe këshilltari i tij nga qeverisja e mirë, Tienmu Ma. Aty u prit nga kryetari i Komunës së Prizrenit, Mytaher Haskuka, deputeti dhe anëtari i Kryesisë së VETËVENDOSJE!-s, Arbër Rexhaj, nënkryetari i Komunës, Visar Shehu, drejtorja e Kulturës në Komunën e Prizrenit, Emilja Redzepi, drejtori i Shërbimeve Publike, Osman Krasniqi, drejtori i Administrates Komunale, Osman Hajdari dhe drejtori i Inspekcionit, z. Edon Muçaj. Bashkarisht vizituan panairin vjetor të librit në këtë komunë. Edhepse me më pak shtëpi botuese se zakonisht, përshkak të përhapjes jashtë kontrolli të pandemisë COVID-19, panairi ofronte llojllojshmëri titujsh për të ushqyer mendjen e sfiduar kuriozitetin e lexuesit. Kryetari Kurti falenderoi të gjithë shitësit për kontributin e tyre, derisa foli për rëndësinë e librit në edukim, kulturë dhe shtetndërtim.

Nga aty, nën shoqërimin e kryetarit Haskuka, nënkryetarës Memnuna Ajdini, dhe drejtorëve Redzepi, Krasniqi e Hajdari, z. Kurti mori pjesë edhe në përurimin e Zyrës së Gjendjes Civile në Reçan të Prizrenit. Sipas kryetarit Haskuka, gurthemeli i vitit të kaluar, tanimë është shndërruar në një zyre të re të gjendjes civile që ofron mbi 700 shërbime në ditë për banorët e shtatë fshatrave. Kurse në fjalën e tij, kryetari i Lëvizjes, Kurti, tha se hapja e kësaj zyre është në kuadër të zotimit të qeverisjes sonë në Prizren për decentralizimin e shërbimeve në mënyrë që ato të jenë sa më afër qytetarëve ashtu që t’ua kursejmë atyre sa kohën edhe mjetet. Ai i falenderoi kryetarin e Komunës së Prizrenit, Haskuka dhe nënkryetaren Ajdini, sikurse edhe drejtorët komunalë, Redzepi, Krasniqi dhe Hajdari, për angazhimin dhe kontributin e tyre deri në kremtimin e këtij suksesi.

Më 11 dhe 12 gusht, deputetët e Lëvizjes VETËVENDOSJE! të nisur nga interesi publik dhe e drejta ligjore, kishin kërkuar nga Ministra e Shëndetësisë dhe nga Agjencia për Regjistrimin e Bizneseve që të na ofrojnë në dispozicion dosjet dhe të dhënat, respektivisht informacionet se kush janë aksionarët themelues dhe aksionarët e ndryshuar për të 29 operatorët, institucionet shëndetësore private të licencuara nga Ministria e Shëndetësisë për kryerjen e testimeve për SARS Cov-2.

Janë bërë mbi dy javë dhe as Ministria e Shëndetësisë dhe as ARBK nuk i kanë ofruar dokumentet e kërkuara nga deputetët, edhepse janë të detyruara ligjërisht që brenda shtatë ditëve t’u përgjigjen deputetëve të Kuvendit të Kosovës.

Nga të dhënat e raportuara, Kosova vazhdon të qëndrojë në krye të listave botërore për nga numri i të prekurve dhe atyre që humbin jetën nga COVID-19. Keq menaxhimit me situatën dhe paaftësisë së tyre, kjo Qeveri sikur për t’ia rënduar edhe më shumë gjendjen qytetarëve, ia shtoi edhe testimet me pagesë nga institucionet private.

Ne ndodhemi në gjendje emergjente. Pandemia ka goditur rëndë si shëndetin edhe mirëqenien sociale. Në këto rrethana, do të duhej të ishte shteti ai që garanton mbrojtje e përkujdesje për qytetarët e vet, e kurrsesi t’u ikë përgjegjësive e detyrimeve ligjore e kushtetuese që ka ndaj tyre. Është obligim i shtetit që të sigurojë teste dhe të mbulojë shpenzimet për të gjithë qytetarët me simptoma.

Pandemia ka plandosur njerëzit pa dallim, por testimet private dhe barnat me pagesë janë veprime për t’i lënë njerëzit në rrugë. Për më tepër, në këto kohë të vështira e kushte të rënda të qytetarëve këta qeveritarë po shohin mundësinë për biznes e përfitime.

Çfarë po fsheh Ministria e Shëndetësisë kur bëhet fjalë për licencimin e institucioneve private për kryerjen e testimeve për SARS Cov-2? Pse nuk po i bënë publike dhe pse nuk ju ka ofruar deputetëve dosjen dhe dokumentet e kërkuara për të gjitha operatorët e licencuar? Ndërsa ARBK pse nuk bënë publike dhe nuk ju ofron deputetëve informacionet se kush janë aksionarët themelues dhe aksionarët e ndryshuar të këtyre institucioneve private? Apo, si Ministria e Shëndetësisë edhe ARBK duanë të mbajnë larg opinionit publik të vërtetën se përfitues nga vendimi për licencim janë persona të lidhur me pushtetin dhe që fushëveprimi i tyre nuk ka fare të bëjë me aspekte të tilla të shëndetit publik. Ata kanë parë mundësinë e përftimit në fatkeqësinë kolektive siç është pandemia, kurse Qeveria në vend se të mbrojë shëndetin publik dhe mirëqenien e qytetarëve pa dallim, ajo është vënë në funksion të përfituesve të lidhur me zyrtarë qeveritarë.